ثبت علائم تجاری

ما در این مقاله برآنیم تا در مورد ثبت علائم تجاری مطالبی را به متقاضیان محترم ثبت علائم تجاری ارائه نماییم مقاله را بخوانید و در صورت مواجه شدن با هر سوال یا مسئله ای با مشاوران و کارشناسان ما در ارتباط باشید.

علائم تجاری چیست؟

علائم تجاری که در انگلیسی با عنوان brand از آن یاد می شود ،نوعی طرح، سمبل، عبارت، یا واژه است که معرف خدمات یا محصولات خاصی است و سبب تمایز آن خدمات یا محصولات از سایر محصولات مشابه می‌گردد.

با مشاهده علائم تجاری صفات و ویژگی‌ها و کیفیت یک محصول یا خدمات به صورت ذهنی (Conceptual)، دیداری (Visual) و یا شنیداری (Verbal) در ذهن مصرف کنندگان مبادرت می گردد.

ثبت علائم تجاری

در واقع علائم تجاری دربرگیرنده همه احساسات،مفاهیم و خصوصیاتی است که با یک محصول گره خورده است.

علائم تجاری در جامعه ما معرف محصول یا خدمتی است که از اعتبار و ارزش اجتماعی برخوردار باشد.در واقع علائم تجاری مطلوب علائمی هستند که هویت و برش اجتماعی بالایی دارند و افراد نسبت به آنها حس مالکیت دارند.

مطمئنا بارها شنیده‌اید که «این مارک ( علامت تجاری) محبوب من است.

در واقع علائم تجاری دارای قدرت هستند که برانگیزنده هیجانات و عواطف مشتریان بوده و اعتماد آن ها را جلب کند.

پس یکی از مهم ترین وظایف تولیدکنندگان محصولات و یا ارائه کنندگان خدمات یعنی پیدا کردن راهی برای جلب توجه و وفاداری مشتری از طریق علائم تجاریمی باشد . از جمله خصوصیات علائم تجاری معروف می‌توان به گیرایی،القا کننده بودن،منحصر به فردبودن،تناسب،جایگاه و…. اشاره کرد.

از نظر مشتریان خرید محصولات با علائم تجاری یکسان ( از یک شرکت) به معنای کیفیت بالا، ریسک کمتر،اطمینان از مبدا یک محصول،وفاداری به یک تولید کننده ،هزینه جستجوی کمتر، سپردن مسئولیت به تولید کننده، وسیله‌ای نمادین برای اظهار شخصیت می باشد.

از مهم ترین عناصر بازاریابی و موفقیت محصولات یا خدمات یک شرکت ، علائم تجاری می باشند که معرفی کننده یک موسسه یا شرکت با همه ابعاد و جنبه های آن است. در واقع علائم تجاری معرفی کننده کالاها، خدمات و اهداف شرکت شما بوده و آن را در ذهن بیننده، م��تری و مصرف کننده تداعی می کند.

اولین قدم در تجارت ایجاد اعتماد است وشرکتها با طراحی علامت تجاری ایجاد این اعتماد و تعهد را تسهیل می‌کنند.

علائم تجاری اغلب دارای یک نشان ویژه هستند که به منظور یادآوری مسئولیت تولیدکننده، در نظر گرفته می شوند. این نشان خاص ممکن است رنگ، شکل، حروف و تصاویر، عبارات، موسیقی و … باشد که برای آفرینش یک تصویر خاص و متفاوت استفاده شده تا نظر مصرف کننده را جلب کند و او را به سمتی که مد نظر است، هدایت کند.

مدارک مورد نیاز جهت ثبت علامت تجاری

1.اظهارنامه از طریق اینترنت ارائه گردد.
2.مدارک مثبت هویت متقاضی ارائه گردد.
الف) اشخاص حقیقی:رونوشت شناسنامه و رونوشت کارت ملی ارائه گردد.
ب) اشخاص حقوقی:آخرین روزنامه رسمی دلیل مدیریت، رونوشت شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضاء ارائه گردد.
3.مدارک نماینده قانونی:در صورتی که تقاضا توسط نماینده قانونی(وکیل،دارنده یا دارندگان حق امضا برای اشخاص حقوقی و ….) صورت می گیرد مدارک آن هم باید ارائه 5.در صورتی که علامت سه بعدی می باشد ارائه علامت به صورت نمونه گرافیکی یا تصویر دو بعدی به نحوی که از شش زاویه متفاوت تهیه و در مجموع یک نمونه واحد را تشکیل دهند الزامی است.
6.مدارک دال بر فعالیت در رشته مربوط ارائه گردد.

هدف از ثبت علائم تجاری چیست؟

علائم تجاری راهی برای دستیابی به حقوق انحصاری شناخت كالاها و خدمات در بازار و حق اعطای مجوز استفاده از آن در صورت پرداخت هزینه می باشند و از این طریق از مالکین علائم تجاری محافظت می‌كنند. مدت زمان این حفاظت متفاوت است اما علائم را می توان به طور نامحدود با پرداخت مبلغ مربوطه تمدید کرد. حفاظت از محصولات و خدمات از طریق علائم تجاری توسط مراجع قانونی كه در اكثر کشورها اجازه ممانعت از تخلفات در این زمینه را دارند، تصدیق می‌شود.

از نقطه نظر وسیع‌تر، علائم تجاری با معتبر نمودن محصولات و خدمات ارائه شده و سود آوری برای صاحبان علائم ، بر روی آنها در سطح جهانی سرمایه‌گذاری کرده و ابتکار عمل را ترویج می‌دهند. حفاظت از علائم تجاری همچنین سدی بر سر راه رقبای متقلبی است که ‌ از راه استفاده از علائم خاص و مشهور به منظور فروش بیشتر محصولات خدمات نامرغوب خود وارد عمل می‌شوند. نظام حفاظت از علائم تجاری آگاهی و امكان سرمایه‌گذاری جهت تولید و فروش كالاها و خدمات را درعادلانه ترین فضای ممكن برای مردم فراهم می کند و از این راه  تجارت بین‌المللی را تساهل می بخشد.

چه علائمی قابلیت ثبت شدن دارند؟

علائم تجاری قابل ثبت عباتند از :تركیبی از چند كلمه، حرف، رقم، نگاره، نماد، ترسیم ، نقش سه‌بعدی (شكل و بسته‌بندی كالاها)، نمادهایشنوایی مثل موسیقی یا اصوات، روایح‌ و یا رنگ‌هایی جهت معرفی ویژگی‌ها.

به جز علائم تجاری علائم دیگری نیز وجود دارند که در ذیل به آنها می پردازیم:

علائم اشتراكی: متعلق به اتحادیه‌ها و یا صنوفی است كه از آن علامت به منظور معرفی خود با یك سطح كیفی مشخص (یا سایر ویژگی های آن اتحادیه یا صن�� ) استفاده می‌كنند. مثلاً اتحادیه‌هایی که معرفی‌كننده حسابداران، مهندس
ان یا معماران هستند.

علائم تصدیقی با استانداردهای معین: این علائم پس از پذیرش و تصدیق کیفیت یک محصول داده می‌شوند، و محدود به عضویت در اتحادیه یا صنف خاصی نمی باشند. آنها را می‌توان به هر كس كه تصدیق كند کالاها و خدماتش مطابق استاندارد هستند، اعطا كرد. برای نمونه، گواهی‌نامه استاندارد كیفیت "ISO 9001" یك گواهی‌نامه شناخته شده بین المللی است.

علائم تجاری چگونه ثبت می‌شود؟

برای ثبت علائم تجاری باید به دفتر ملی یا منطقه‌ای درخواستی ارسال گردد که این درخواست حاوی فهرستی از كالاها و خدمات مربوط به علائم تجاری و بازسازی کتبی یا الکترونیکی واضحی از آن علائم با تمام رنگ‌ها، تصاویر و نقش‌های سه بعدی باشد.

علائم تجاری جهت حفاظت شدن باید شرایط خاصی داشته باشند به طوری که علاوه بر معرفی یك محصول متمایز از سایر علائم نیز باشد به شکلی که مصرف‌كننده با رویت آن علامت بتواند آن محصول را از سایر محصولات تشخیص بدهد.

علائم تجاری نباید به نحوی باشند که مصرف‌كننده را فریب داده یا به اشتباه بیندازد یا اینكه با قوانین و اخلاقیات مغایرت داشته باشد. و در پایان ، حقوق داده شده به علائم تجاری نباید مساوی یا حتی مشابه حقوق اعطاء شده به صاحب علامت دیگری باشد. با جست‌و‌جو و استعلام مربوطه و یا اعتراض اشخاص ثالث كه ادعای حقوق مساوی یا مشابه دارند می‌توان به این موارد پی برد.

دامنه محافظت از علائم تجاری چقدر است؟

در تمامی کشورها، از علائم تجاری حفاظت و حراست به عمل می آید. بدین صورت که هر یك از دفاتر ملی یا منطقه ای که مرجع ثبت علائم تجاری هستند اطلاعات كامل درخواست ثبت و تمدید علائم را ‌ نگهداری می‌كنند، البته ، نتایج چنین ثبتی به كشور مربوطه (یا ثبت‌‌های ناحیه‌ای كشورهای مربوطه) محدود می گردد.

برای جلوگیری از ثبت جداگانه و تکراری علائم تجاری در دفتر هر كشور یا ناحیه‌، سیستم بین‌المللی ثبت (WIPO) علائم تجاری را در سطح جهانی ثبت می کند . این سیستم توسط دو عهدنامه اداره می‌شود:

1. توافق‌نامه مادرید، وابسته به ثبت بین‌المللی علائم.
2. پروتكل مادرید.

طبق موافقت‌نامه مادرید، شخصی که به واسطه ملیت، محل فعالیت یا اقامت خود با كشوری در ارتباط با یك یا هر دوی این عهدنامه‌ها در ارتباط است می‌تواند در پی ثبت یا درخواست ثبت در دفتر كشو مرتبط ، ثبت بین‌المللی مؤثری در چند یا تمام كشورهای عضو اتحادیه مادرید را به انجام برساند.

علائم تجاری ممکن است حقیقی یا حقوقی باشند ثبت علائم تجاری به نام شخص را حقیقی و ثبت علائم تجاری به نام شرکت را ثبت حقوقی می نامند.

تنها تفاوت بین علامت تجاری حقیقی و حقوقی مدارک مورد نیاز برای ثبت آن است. برای اشخاص حقیقی و ثبت علائم تجاری حقیقی همه مدارک ب ارائه شده اید به نام شخص و مرتبط به طبقه و فعالیت مورد نظر باشد. مثلا" کسی که جواز کسب او مربوط به مواد غذایی باشد نمی تواند علامت را در طبقه ای غیر از مواد غذایی به ثبت برساند.
جهت ثبت علائم تجاری به نام شخص حقوقی تمام مدارک و مجوزها ( مجوز فعالیت)باید به نام شخصیت حقوقی یعنی شرکت باشد و طبقه مورد نظر برای ثبت باید در موضوع شرکت ذکر شده باشد. اگر طبقه مورد نظر در موضوع شرکت نباشد می‌توان موضوع مورد نظر را به موضوع شرکت الحاق نمود و بعد از آن برای ثبت علائم تجاری اقدام نمود.

علائم تجاری ممنوع

انتخاب و ثبت علائم تجاری پیرو شرایط خاصی است كه با توجه به قوانین كشورهای مختلف و نیز عرف جامعه، عفت عمومی، اخلاق حسنه، مصالح مملکتی ، مسائل مذهبی و اخلاقی تعریف می شود.

براساس نص قانون تجارت ثبت علائم تجاری و اختراعات زیر ممنوع است:

1. علامت هلال احمر، نشان و آرم‌های دولت ایران.
2. پرچم رسمی ایران با علامت مخصوص جمهوری اسلامی و شعار الله اكبر.
3. پرچم‌های مربوط به دولت و کشور ایران و هر پرچم منع شده توسط دولت ایران.
4. علائم تجاری موسسات رسمی مانند هلال احمر، صلیب سرخ، رجاء، همراه اول و نظایر آن.
5. وازه ها و عناوینی كه می توانند موجب انتساب به مقامات رسمی ایران باشند از قبیل دولتی، ایران و امثال آن‌ها.

کلمات عام

به عنوان مثال کلمه "رایانه" و یا " کتاب" به تنهایی ثبت نمی شوند ، زیرا این کلمات واژه‌هایی عام هستند که برای نام بردن از برای کلیه محصولات با این عنوان استفاده می شوند و نمی‌توان استفاده از این کلمات را منحصر به یک شخص یا شرکت نمود.

واژه‌های توصیف کننده

این کلمات برای توصیف محصولات و اجناس به کار می‌روند. مثلا ثبت علائم تجاری حاوی کلمه " خوشمزه" برای انواع خوراکی غیر ممکن است ، به دلیل اینکه کلمه خوشمزه می‌تواند توصیفی برای همه محصولات خوراکی محسوب گردد، بنابراین پذیرش انحصاری نمودن کلماتی مثل "خوشمزه"، "شیرین" و … از جانب اداره مالکیت صنعتی امری غیرمنصفانه در حق سایر تولید کنندگان محصولاتی با این توصیفات خواهد بود.

لغات کیفی

واژهایی همچون «عالی»، «بلند»، «زیبا» و … به تنهایی ثبت نخواهند شد. در صورت تمایل به استفاده از این نوع کلمات باید آنها را به همراه پیشوند یا پسوند و در واقع به صورت بخشی از یک علامت خاص استفاده نمود.

در این‌گونه موارد در خصوص آن بخش از علائم تجاری دارای کلمه کیفی است حق
استفاده انحصاری صادر نخواهد شد و حق استفاده انحصاری تنها به ترکیب ثبت شده محدود می گردد.

علائم گمراه کننده یا فریب دهنده

برخی از علائم و اسامی تجاری هستند که مصرف‌کننده را راجع به کیفیت محصول، هویت آن، منشاجغرافیایی و محل تولید به اشتباه انداخته و فریب می‌دهند. به عنوان نمونه ثبت علائم تجاری جهت عرضه انواع شیره خرما و انگور با تصویر زنبور عسل رد خواهد شد، زیرا درج چنین تصویری بر روی محصول شیره خرما و انگور موجب تداعی این تصور می شود که محصول مورد نظر عسل می باشد و در حقیقت مصرف کننده را به اشتباه می اندازد.

علائم خلاف نظم عمومی و اخلاق حسنه

به طور کلی کلمات و تصاویر مغایر با موازین، هنجارهای اخلاقی، عرفی و مذهبی جامعه ممنوع الثبت هستند.

پرچم‌، نمادهای سلطنتی، علائم رسمی دولتی و نشان‌ کشورها و سازمان‌های بین المللی که نمونه‌ آنها به دفتر بین‌المللی سازمان جهانی مالکیت معنوی (wipo) اعلام شده باشدبه طور معمول قابل ثبت نیستند مگر اینکه ازمراجع ذی صلاح بین المللی مجوز داشته باشند.

هم چنین عین یا مشابه نشان های ارتشی، پرچم‌ یا سایر علامات مملكتی، نام، نام اختصاری یا حروف اول یك نام یا نشان رسمی متعلق به یک كشورویا ارگانهای بین دولتی یا سازمان‌هایی كه تحت كنوانسیون‌های بین‌المللی فعالیت می کنند،به ثبت نمی رسند حتی در صورتی که علائم مذکور قسمتی از علائم تجاری ارائه شده برای ثبت باشد. این علائم تنها در صورتی قابل ثبت خواهند بود كه مرجع صلاحیت‌دار كشور مربوط یا سازمان ذی صلاح اجازه استفاده از آن را صادر نمایند.

هم چنین موارد زیر نیز قابلیت ثبت ندارند

در صورت تشابه زیاد علائم تجاری دو موسسه یا شرکت به طوری که کالا و خدمات آندو از هم قابل تشخیص نباشند.

علائم تجاری که که عینا یا به شکلی گمراه کننده مشابه یا ترجمه علائم تجاری دیگر برای همان نوع کالا، خدمات و طبقه بوده ، اما متعلق به شرکت یا فرد دیگری باشد.
عین علائمی که پیش از این به نام شخص یا شرکت دیگری ثبت شده باشد، و یا شخص دیگری قبلا تقاضای ثبت داده و تاریخ ثبت درخواست آن فرد در اولویت باشد و یا دارای حق تقدم ثبت باشد( علامت پیش از این متعلق به او بوده و از تاریخ انقضای آن بیش از 6 ماه نگذشته باشد.) علائم تجاری که درباره همان کالا یا خدمات بوده و یا جهت کالا یا خدماتی که با مورد ثبت شده شباهت دارد و ثبت آن موجب فریب و گمراهی گردد.

طبقه بندی های علائم تجاری به چه صورت است؟

1. مصنوعات نساجی.
2. فلزات و مصنوعات فلزی.
3. اسباب بازی و لوازم ورزش.
4. صنایع و محصولات شیمیایی.
5. مواد غذایی و محصولات کشاورزی.
6. دستگاه و لوازم آلات فنی -علمی و صنعتی.
7. مصنوعات و اشیاء ساخته شده از مواد مختلف.
8. سایر موارد.

چند نکته درمورد ثبت علائم تجاری

1. برای ثبت علائم ، گواهی صادر می گردد.
2. مدت اعتبار ثبت علائم برای هر بار ۱۰ سال است.
3. جهت ثبت چند علامت تجاری باید برای ثبت هر علامت اظهار نامه جداگانه ارسال گردد.
4. تفویض اجازه استفاده از علائم تجاری ثبت شده به دیگران در ایران باید به ثبت برسد.
5. تغییرات مربوط به آدرس تنها پس از ثبت رسمیت می یابد.
6. ثبت علائم تجاری اختیاری و بر حسب تمایل صاحبان اثر است مگر در مواردی که دولت آن را اجبار کرده باشد.
7. علائم تجاری قابل انتقال است و ب این انتقال باید وفق مقرارت قانون ثبت علایم و اختراعات ایران به ثبت برسد.
8. حق بهره برداری انحصاری علائم تجاری فقط به کسانی تعلق می گیرد که علائم خود را به ثبت رسانده باشند.

شایان ذکر است که در صورت روبرو شدن با هر سوال و مسئله ای می توانید با ثبت آراکس تماس بگیرید،مشاوران و کارشناسان ما در ثبت آراکس آماده ارائه خدمات به متقاضیان می باشند.